De lijm tussen de Kanaalkom en het historisch stadscentrum van Hasselt
De herbestemming van de gelatinefabriek als verbinding
juni 2022
"Naar aanleiding van een zelf gekozen onderzoeksvraag voor de masterscriptie wordt er onderzoek gedaan binnen het domein: herbestemming. De resultaten van deze onderbouwde scriptie zijn de basis en dient vertaald te worden in het masterproject. De masterscriptie en het masterproject vormen samen de masterproef."
Masterscriptie
De gelatinefabriek gelegen aan de Kanaalkom in Hasselt, trok niet alleen mijn aandacht met zijn metershoge schoorsteen maar ook met zijn eenzaamheid waarmee hij zijn plaats inneemt. Het is een pand met littekens. Een pand met een verhaal. De gelatinefabriek kent een rijke geschiedenis met expansie en compressie in de vorm van afbraakwerkzaamheden. De geschiedenis kent zowel een negatieve als een positieve connotatie.
Het onderzoeksveld van deze thesis beperkt zich niet enkel tot de gelatinefabriek maar kijkt ook naar de stad Hasselt. Het onderzoekt de problematieken die zich binnen dit gebied voordoen en de behoeftes van de buurt. Deze thesis onderzoekt de vraag hoe de Kanaalkom kan worden verbonden met het historisch stadscentrum van Hasselt en welke rol de gelatinefabriek hierin kan spelen zodat deze bewaard kan blijven. Om een antwoord te bieden op deze vraag is het onderzoek verdeeld over drie hoofdstukken met ieder een eigen onderzoeksveld. Te beginnen met het macro level, hierin wordt er onderzoek verricht naar de stad Hasselt. Het daaropvolgende hoofdstuk betreft het meso level ofwel Heilig Hart. In deze wijk bevindt zich de gelatinefabriek. Het derde hoofdstuk wordt gewijd aan de gelatinefabriek ofwel het micro level.
Tot slot wordt de conclusie beschreven waarna er wordt overgegaan op het opstellen van een programma. Dit programma wordt in het hoofdstuk Programma gelatinefabriek en casestudies beschreven, waarna dit onderbouwd wordt door het onderzoek naar diverse casestudies. De conclusie van deze cases wordt meegenomen en fungeert als inspiratiebron voor het laatste hoofdstuk: Ontwerp gelatinefabriek. Dit hoofdstuk wordt begonnen met de grondplannen en snedes van de huidige gelatinefabriek. Vervolgens wordt het ontwerp toegelicht.
Het onderzoek heeft aangetoond dat de oplossing niet enkel ligt bij het herbestemmen van de gelatinefabriek, maar ook van de nog aanwezige fabrieken rondom de Kanaalkom. Tot deze fabrieken behoort het slachthuis en de mouttoren. De gelatinefabriek vormt hierin een belangrijk schakelpunt en is de lijm in de verbinding tussen oud en nieuw. De lijm tussen de Kanaalkom en het historisch stadscentrum.
Het onderzoeksveld van deze thesis beperkt zich niet enkel tot de gelatinefabriek maar kijkt ook naar de stad Hasselt. Het onderzoekt de problematieken die zich binnen dit gebied voordoen en de behoeftes van de buurt. Deze thesis onderzoekt de vraag hoe de Kanaalkom kan worden verbonden met het historisch stadscentrum van Hasselt en welke rol de gelatinefabriek hierin kan spelen zodat deze bewaard kan blijven. Om een antwoord te bieden op deze vraag is het onderzoek verdeeld over drie hoofdstukken met ieder een eigen onderzoeksveld. Te beginnen met het macro level, hierin wordt er onderzoek verricht naar de stad Hasselt. Het daaropvolgende hoofdstuk betreft het meso level ofwel Heilig Hart. In deze wijk bevindt zich de gelatinefabriek. Het derde hoofdstuk wordt gewijd aan de gelatinefabriek ofwel het micro level.
Tot slot wordt de conclusie beschreven waarna er wordt overgegaan op het opstellen van een programma. Dit programma wordt in het hoofdstuk Programma gelatinefabriek en casestudies beschreven, waarna dit onderbouwd wordt door het onderzoek naar diverse casestudies. De conclusie van deze cases wordt meegenomen en fungeert als inspiratiebron voor het laatste hoofdstuk: Ontwerp gelatinefabriek. Dit hoofdstuk wordt begonnen met de grondplannen en snedes van de huidige gelatinefabriek. Vervolgens wordt het ontwerp toegelicht.
Het onderzoek heeft aangetoond dat de oplossing niet enkel ligt bij het herbestemmen van de gelatinefabriek, maar ook van de nog aanwezige fabrieken rondom de Kanaalkom. Tot deze fabrieken behoort het slachthuis en de mouttoren. De gelatinefabriek vormt hierin een belangrijk schakelpunt en is de lijm in de verbinding tussen oud en nieuw. De lijm tussen de Kanaalkom en het historisch stadscentrum.
Ben je nieuwsgierig geworden en wil je meer weten? Klik dan op de volgende link:
https://www.scriptiebank.be/scriptie/2022/de-lijm-tussen-de-kanaalkom-en-het-historisch-stadscentrum-van-hasselt-de
of
hdl.handle.net/1942/38571
Masterproject
Dit project bestaat uit verschillende niveaus en zoomt stapsgewijs in op de gelatinefabriek.
Het eerste niveau biedt een oplossing om het groen te kort in Hasselt te verminderen en om de Kanaalkom te verbinden met het historisch stadscentrum. Hiervoor is er gekeken naar bestaande gebouwen die het vroegere industrieterrein vormgaven. Het slachthuis, de mouttoren en de gelatinefabriek behoren hiertoe en krijgen ieder een eigen publieke functie. Het gebied rondom de gebouwen wordt voorzien van groen en wordt gekoppeld aan de nieuwe functie van het gebouw. Het doel hiervan is om de maatschappelijk relevante functies dichter naar de stad toe te brengen.
De site van de gelatinefabriek wordt vergroot naar zowel de Kanaalkom en de winkelstraat met als doel deze gebieden met elkaar te verbinden. Door het herpositioneren van de ingang van de ondergrondse parking van de Quartier Blue, verdwijnt de harde grens tussen de gelatinefabriek en de Kanaalkom en loopt het landschap in een vloeiende beweging in elkaar over.
Binnen de site van de gelatinefabriek worden er diverse identiteiten gecreëerd die allen draaien rondom creativiteit, samenkomen en samenwerken. Deze functies variëren van cultuur, atelier tot buurtcentrum.
Het culturele gedeelte wordt ondergebracht in de voormalige gelatine zuivering welke het boegbeeld vormt van de site. Cultuur is een overkoepelende term voor theater, muziek, dans en festivals en wordt op een laagdrempelige manier geïntegreerd in de site. Hierbij gaat het om het omdraaien van verwachtingen zoals het verplaatsen van de façade naar de zijkant van het gebouw. De nieuwe façade komt parallel te liggen met de Kanaalkom en opent zich meer naar de mensen. De façade vormt een volume welke in het bestaande gebouw wordt geschoven. Dit huisvest de inkom en de bar. De bar is zowel naar binnen als naar buiten toe gericht waardoor hij ook gebruikt kan worden bij buitenevenementen. Tevens worden er diverse plekken gecreëerd zowel binnen als buiten waar performances gegeven kunnen worden zoals het balkon. Een ruimte gecreëerd op het nieuwe volume.
Het eerste niveau biedt een oplossing om het groen te kort in Hasselt te verminderen en om de Kanaalkom te verbinden met het historisch stadscentrum. Hiervoor is er gekeken naar bestaande gebouwen die het vroegere industrieterrein vormgaven. Het slachthuis, de mouttoren en de gelatinefabriek behoren hiertoe en krijgen ieder een eigen publieke functie. Het gebied rondom de gebouwen wordt voorzien van groen en wordt gekoppeld aan de nieuwe functie van het gebouw. Het doel hiervan is om de maatschappelijk relevante functies dichter naar de stad toe te brengen.
De site van de gelatinefabriek wordt vergroot naar zowel de Kanaalkom en de winkelstraat met als doel deze gebieden met elkaar te verbinden. Door het herpositioneren van de ingang van de ondergrondse parking van de Quartier Blue, verdwijnt de harde grens tussen de gelatinefabriek en de Kanaalkom en loopt het landschap in een vloeiende beweging in elkaar over.
Binnen de site van de gelatinefabriek worden er diverse identiteiten gecreëerd die allen draaien rondom creativiteit, samenkomen en samenwerken. Deze functies variëren van cultuur, atelier tot buurtcentrum.
Het culturele gedeelte wordt ondergebracht in de voormalige gelatine zuivering welke het boegbeeld vormt van de site. Cultuur is een overkoepelende term voor theater, muziek, dans en festivals en wordt op een laagdrempelige manier geïntegreerd in de site. Hierbij gaat het om het omdraaien van verwachtingen zoals het verplaatsen van de façade naar de zijkant van het gebouw. De nieuwe façade komt parallel te liggen met de Kanaalkom en opent zich meer naar de mensen. De façade vormt een volume welke in het bestaande gebouw wordt geschoven. Dit huisvest de inkom en de bar. De bar is zowel naar binnen als naar buiten toe gericht waardoor hij ook gebruikt kan worden bij buitenevenementen. Tevens worden er diverse plekken gecreëerd zowel binnen als buiten waar performances gegeven kunnen worden zoals het balkon. Een ruimte gecreëerd op het nieuwe volume.